به گزارش شبکه معالم، سعید خدیوی، معاون پژوهشی پژوهشکده نوین شهر معنوی ثامن در نشست «سواد اقتصادی؛ اهمیت، مفاهیم و روش‎ها» از سری جلسات دوره آموزشی سوادهای هزاره سوم که در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد، اظهار کرد: در علم اقتصاد دو روش مهندسی و علوم انسانی وجود دارد که روش مهندسی راه‌حل محور و علوم انسانی پرسش محور است.

وی با بیان اینکه طراحی ساز وکار بخشی از مهندسی علم اقتصاد است، خاطرنشان کرد: وجود عدم تقارن اطلاعاتی منجر به وجود اطلاعات پنهان مانند ترجیحات افراد می شود و طراحی سازوکار کمک می‏کند که ترجیحات افراد آشکار گردد، مثلا به منظور تفکیک تمایل افراد برای شرکت‏های بیمه کم ریسک و پر ریسک، استفاده از کالای عمومی، کشف رفتار پنهان چون امتحان گرفتن طراحی سازوکار ارئه می شود.

وی بیان کرد: هدف اصلی طراحی ساز وکار، طراحی قواعدی است که افراد ترجیح دهند ترجیحات واقعی یا اطلاعات واقعی را اظهار کنند و یا رفتاری مطابق با نظر سیاست گذار داشته باشند مانند تقسیم کیک بین دو کودک، قوانین شهرداری (تغییر کاربری مسکونی به اداری)، طولانی‌تر بودن دوره دکترا در آمریکا از اروپا و سیاست‏گذاری فرهنگی.

خدیوی با بیان اینکه ساز و کار «حراج» یکی از شیوه های آشکار نمودن ترجیحات است، عنوان کرد: فروشنده پیشنهاددهنده بیشترین قیمت وخریدار پیشنهاددهنده کمترین قیمت است در نتیجه کالا به دست کسی می رسد که بیشترین ارزش را برایش دارد.

وی با اشاره به این مطلب که «حراج صعودی»، «حراج نزولی» و «پاکت بسته» انواع روش های حراج است، عنوان کرد: حراج صعودی مدل انگلیسی است که افراد قیمت را عنوان می کنند و با بالاترین قیمت فروخته می شود، حراج نزولی مدل هلندی است که قیمت بالا مطرح می‌شود و خود کاهش می‌دهد، مدل پاکت بسته به طور همزمان و محرمانه صورت می گیرد.

رفتارهای غیرعقلایی (اقتصاد رفتاری)

وی در تبیین رفتارهای غیرعقلایی به نظریه «چشم انداز» اشاره و عنوان کرد: در علم اقتصاد تاکنون برای تحلیل هزینه‌ ـ فایده، فقط وضعیت اولیه اهمیت داشت، اما در نظریه «چشم انداز» باید از وضعیت بازگشت نیز آگاه بود؛ وضعیتی از پیش تعیین شده که برد و باخت براساس آن ارزیابی می شود نقطه بازگشت نام دارد.

خدیوی افزود: سه ویژگی ذهنی در قلب نظریه چشم انداز وجود دارد که در ارزیابی نتایج مالی نقش اساسی دارند که شامل «ارزیابی»،‌ »قانون حساسیت نزولی» و‌ »قانون نفرت از باخت» می شود

وی خاطرنشان کرد: «ارزیابی»، مربوط به یک نقطۀ بازگشت خنثی است که گاهی باعنوان «سطح انطباق» از آن یاد می شود؛ نتایج مالی نقطه‌ی بازگشت، همان وضعیت کنونی است اما می تواند نتیجه‎ای داشته باشد که شما انتظار دارید یا نتیجه ای که حس می کنید درست است.

معاون پژوهشی پژوهشکده نوین شهر معنوی ثامن افزود: قانون «حساسیت نزولی» برای ابعاد حسی و ارزیابی تغییرات دارایی کاربرد دارد مانند روشن کردن چراغی کم نور در اتاقی تاریک. در قانون «نفرت از باخت»، اگر برد و باخت درست مقایسه و براساس یکدیگر سنجیده شوند، باخت بیشتر از برد نمود پیدا می کند.

وی  اظهار کرد: بر مبنای نظریه «اثر بهره‏مندی» وقتی فرد یک کالایی را داشته باشد حاضر نیست آن را به آسانی و با قیمت خرید یا کمی بالا تر واگذار کند. مقاله مشروب تالر به این نکته اشاره می کند؛ استادش کالایی که حداکثر ۳۵دلار برای خرید آن باید بپردازد، پس از خریدش آن حاضر نیست به کمتر از ۱۰۰ دلار بفروشد، بلیط کنسرت مشابه همین موضوع است کالاهایی که برای استفاده خریداری شده اند در برابر کالاهایی که برای داد وستد خریداری شده اند اثر مشابهی ندارند.

خدیوی در ادامه به تبیین نظریه «لنگر و تنظیمات» پرداخت و افزود: شروع تخمین از نقطه آغاز است که مسأله آن را مشخص می‌کند؛ نقاط آغاز متفاوت، تخمین‏های متفاوتی را به دنبال دارد اگر تنظیمات ناکافی باشد مثل تخمین زدن کمیت های متفاوت توسط شرکت کنندگان براساس نتایج محاسبات نیمه کاره در حاصل‌ضرب که اگر اعداد اولیه کمتر باشد، تخمین کمتری صورت می‏گیرد و بالعکس.

وی پیش داوری در ارزیابی رویدادهای متقارن و نامتقارن را محور دیگری از این نظریه دانست که بر مبنای آن احتمالات کلی در متقارن با اغراق صورت گرفته و در مسائل نامتقارن کمتر از اندازه واقعی درنظر گرفته می شود.

وی با بیان اینکه «لنگر در ارزیابی پراکندگی احتمال» محور دیگری است، افزود: احتمالات ذهنی به صورت نظام‌مند به وسیله فرآیندی که در آن بهترین حدس بعنوان لنگر استفاده نمی شود، متغیرند همچنین، درجه تنظیمات به فرآیند استخراج داده‎ها بستگی دارد.

خدیوی مطرح کرد: بر اساس نظریه «اثر چارچوب»؛ چارچوب ها در حقیقت محدودیت هایی هستند که ذهن ما در برخورد با واقعیت ها برای خود می سازد  و بر اساس آن چارچوب تصمیم می گیرد در این نظریه  تمایلات ما وابسته به چارچوب هستند تا وابسته به واقعیت به طور مثال شرکت در جایزه ۹۰ میلیون تومانی.

گفتنی است، دوره آموزشی «سوادهای هزاره سوم» از سوی مرکز شیخ بهایی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار می شود.