به گزارش ستاد خبری همایش قرآن پژوه روشن بین «سومین همایش تفسیر و تفسیر نگاری در سده اخیر حوزه علمیه خراسان» و نکوداشت آیت الله شیخ محمد واعظ زاده خراسانی حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر رسول جعفریان رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران در گفتگویی از شخصیت علمی ایشان گفته و می افزاید: بنده از طریق آثار و نوشته‌ها و مصاحبه‌های وی با ایشان آشنا شدم؛ اما به‌طور دقیق‌تر، نخست از طریق مرحوم آیت‌الله سید مهدی روحانی و آیت‌الله احمدی میانجی. این به‌خاطر طرحی بود که این دو بزرگوار با آقای واعظ‌زاده و همراهی استاد سید جعفر مرتضی عاملی درباره گردآوری احادیث اهل‌بیت در کتب اهل‌سنت داشتند. اما مسیر دوم آشنایی، از طریق رفت‌وآمد به بنیاد پژوهش‌های اسلامی بود.

درباره نقش ایشان قبل از انقلاب در دانشگاه اخبار و محتوایی که از کنگره شیخ طوسی داریم، نشانگر آن است که در سطح خود، یکی از کنگره‌های کم‌نظیر بلکه اساس و سنگ‌بنای کنگره‌هایی بود که پس از انقلاب در ایران برگزار شد. آیت الله واعظ‌زاده، به‌تمام‌معنا، مصداق نوعی وحدت‌رویه میان علوم دینی و انسانی در دانشگاه و حوزه بود. هم درس حوزه را به‌خوبی خوانده و درک کرده بود و هم با روش‌های جدید دانشگاهی آشنایی داشت. به‌همین‌دلیل، در فضای علمی بعد از انقلاب، توانست به یک عنصر مؤثر تبدیل شود. آقای واعظ‌زاده اهل‌اندیشه و تفکر بود و می‌کوشید این تفکر را در جامعة ایرانی و همراه با انقلاب، در یک تصویر دُرست و معقول به مردم عرضه کند. به‌هرروی فکر می‌کنم اگر وحدت حوزه و دانشگاه معنایی داشته باشد، و این بیشتر در علوم دینی مشترک میان این دو مرکز تلقی شود، آقای واعظ‌زاده چهره شاخص آن خواهد بود.

شاید بشود گفت آقای واعظ‌زاده تنها ‌یا از معدود کسانی در ایران بود که به‌درستی با معنای تقریب و لوازم آن آشنا بود. در ایران، بسیاری از افرادی که از تقریب سخن می‌گویند که درواقع، نه معنای محصَّلی از آن در ذهن دارند، و نه لوازم و تبعات واقعی آن را می‌دانند. بسیاری از روی ملاحظات خاص سیاسی دراین‌باره مطالبی گفتند و به‌صورت یک وظیفة روزمره از آن سخن می‌گویند. اینها غالب‌شان رفتارهای غیر وحدتی دارند. اما آقای واعظ‌زاده، تفسیر خاص خود را از مرحوم آیت‌الله بروجردی داشت و در کنار همة کارهای علمی خود، در این زمینه، فردی خلاق، مبتکر و فعال بود. این را هم باید اضافه کرد که ایشان در این زمینه، عنصری ذهنی نبود؛ بلکه مرد عمل هم بود و طی سال‌های متمادی که ریاست تقریب را داشت، کارهای جدی کرد.

تفصیل این گفتگو را در ویژه نامه سومین همایش «سومین همایش تفسیر و تفسیر نگاری در سده اخیر حوزه علمیه خراسان» بخوانید.