شبکه معالم اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
به گزارش شبکه معالم، دکتر علی اصغر محکی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران در نشست تخصصی «سواد ارتباطی و کیفیت مصرف فرهنگی» که از سوی مرکز آموزشی شیخ بهایی برگزار شد، گفت: امروز در دنیایی زندگی می کنیم که توسط رسانه ها بمباران اطلاعاتی شده و در آشفتگی ـ اطلاعاتی ـ احاطه شده است.
وی با بیان این که سواد رسانه ای و ارتباطی به ارتقای سایر مهارت ها کمک می کند و محدود در خود نمی ماند، تصریح کرد: سواد رسانه ای به انتخاب فعالانه و هوشمندانه در تعامل دیگران کمک می کند. افرادی که برخوردار از سواد رسانه و ارتباطی هستند نسبت به پشت پرده مسائل شناخت پیدا کرده و تأثیر هر یک از محصولات رسانه ای را دریافت می کنند.
محکی خاطرنشان کرد: وضعیت امروز ما با وضعیت اعصار گذاشته به شدت تفاوت دارد؛ امروز همه چیز در حال تغییر است و سرعت این تغییرات باعث می شود که انسان نتواند به گذشته نگاه کند، زیرا از حال و آینده عقب می ماند. نتیجه این امر پدید آمدن بحرانی می شود که در حوزه معرفت، اخلاق و تغییر در ارزش ها شکل می گیرد.
وی در ادامه به بحران های جامعه امروز اشاره کرد و با بیان این مقدمه که هیچ زمانی مثل امروز جامعه ایران این چنین شهر نشین نبوده است، گفت: این تحرک بزرگ جمعیتی باعث شده که بخش عمده ای از چالش های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و… در کشور ایجاد شود.
این استاد دانشگاه اذعان داشت: پیشامدهای این بحران ها در حوزه اجتماعی سبب کاهش آستانه تحمل روانی جامعه، در حوزه فرهنگی سبب فرد گرایی، تضعیف ارزش های اخلاقی و افول سرمایه های فرهنگی و اجتماعی، در حوزه اقتصادی سبب بیکاری، تورم فقر و محرومیت و در حوزه سیاسی سبب چالش های ناکارآمدی، عدم اعتماد و رضایت و … شده است.
وی راه حل عبور از این بحران ها را گسترش توانمندی های ارتباطی و ارتقای دانش سواد رسانه ای دانست و اظهار داشت: سوء تفاهم ارتباطی بزرگترین چالش و مسئله مشکل زا در تمامی شئون یک جامعه است.
محکی با اشاره به تعریف جدید یونسکو از سواد بیان داشت: یونسکو در بازنگری خود از تعریف سواد، سواد را به بخش های عاطفی، مالی، ارتباطی، آموزش و پرورش، رایانه ای و رسانه ای دسته بندی کرده است.
وی سیر تحول تاریخی ارتباطات و رسانه را به غار نشینی، کشاورزی، تمدن صنعتی، عنصر فراصنعت، عصر دیجیتال و پیدایش جامعه اطلاعاتی ـ معرفتی مجازی دسته بندی کرد و ابراز داشت: در تمام این مراحل، هر مرحله بیشترین تأثیر خود را در سبک زندگی و سبک مصرف داشته است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران همچنین بیان داشت: رویکردهای کلان و فلسفی در باب رسانه ها شامل رویکرد لیبرالیستی، رویکرد مارکسیستی و دیدگاه پست مدرنیستی می شود و باید توجه داشت در دنیا هیچ رسانه ای مستقل و فارغ از جهت گیری اقتصادی و سیاسی وجود ندارد. هر رسانه هدف و برنامه ای را برای خود تعریف کرده و دارای وجهی از ایدئولوژی و نگاه اقتصادی است.
وی گفت: انواع سواد عبارتند از ارتباطی، تحصیلات، رسانه ای، اطلاعاتی و دیجیتال و سرمايه ها و مصرف فرهنگی شامل بخش های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سازه های هویتی و ساختاری می شود.
وی متذکر شد: تقویت هر یک از سرمایه ها و مصرف فرهنگی باعث تقویت دیگری می شود و سواد رسانه ای می تواند به عنوان میانجی به سایر سرمایه ها کمک کند.
