شبکه معالم اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
به گزارش شبکه معالم، حجت الاسلام و المسلمین محمدتقی سبحانی در نشستی که باعنوان «محمد‌بن حنفیه و جریان تشیع اعتقادی در سده‌ی نخستین» از سوی گروه آموزشی فلسفه و کلام اسلامی مرکز تخصصی آخوند خراسانی برگزار شد، نخست به مطالبی اشاره کرد که راجع به آن کمتر تحقیق شده است این موضوعات عبارتند از: نقش محمد بن حنفیه در کربلا، عدم تحقیق درباره تشیع نخستین، اسناد خام در منابع فریقین، قیام مختار، رابطه شیعیان با قیام مختار، اتهامات به شیعه نخستین.
وی سپس به بحث مدرسه مدینه پرداخت که اهل بیت (ع) تا قیام عاشورا یک استراتژی داشتند و آن اصلاح عموم مسلمانان بود و بعد از قیام عاشورا این استراتژی عوض شد و آن تشکیل جامعه شیعه در درون جامعه اسلامی است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی افزود: اسناد و مدارک به خصوص در دوره معاویه بسیار کم است چون معاویه به مدت ۲۰ سال هیمنه سنگین سیاسی فرهنگی داشت و مردم مدینه را تحقیر می کرد در این دوره به شیعیان و شخصیت های شیعه بسیار فشار می آورد و حوادث تاریخی این دوره تحت الشعاع سیاست است و تاریخ نگاران تحت تاثیر سیاست بودن یا سکوت کردند.
وی گفت: اطلاعات درباره شیعیان پس از عاشورا به چند دلیل سیاسی بیشتر ظاهر شد که عبارتند از:
- حادثه عاشورا
- قیام توابین
- فیام مختار
- ورود شخصیتهای شیعی مانند محمد بن حنفیه و فرزندانش به سیاست
- نزاع زبیریان، بنی مروان و شیعیان
حجت الاسلام و المسلمین سبحانی در خصوص شخصیت محمد بن حنفیه بیان داشت: وی تا قبل از قیام عاشورا جایگاهی نداشته و بعد از آن بنا به دلایلی حضور جدی در صحنه دارد. که می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- فرزند حضرت علی (ع) بود
- شخصیت مسنی ار اهل بیت (ع) بود
- امام سجاد (ع) زیاد شناخته شده نبودند
- محمد بن حنفیه بسیار باهوش و در عرصه اجتماعی و سیاسی از قدرت تعامل بالایی برخوردار بود
- شیعیان از سال ۶۱ تا ۷۳ هجری نگاهشان به محمد بن حنفیه است
وی به اعتقادات شیعیان و محمد بن حنفیه در این دوره اشاره کرد و سپس به نگاه مسنشرقان به این دوره پرداخته و ان را مورد نقد قرار داد.
گزارشگر: داود درویشنیا باسفری
