شبکه معالم اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
به گزارش شبکه معالم، حجت‌الاسلام‌والمسلمین عبد‌الهادی مسعودی، در نخستین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی «تأملاتی در حدیث‌شناسی مقارن» که در جمع پژوهشگران حوزه و دانشگاه در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و برگزار شد، اظهار کرد: علوم حدیث ازجمله دانش‌های اسلامی است که فواید و برکات بسیاری در علوم و معارف اسلامی، به‌ویژه فقه دارد.
قائم‌مقام رئیس دانشگاه قرآن و حدیث بیان کرد: اگرچه عالمان بزرگ و فقیهانی ژرف‌اندیش در مکتب تشیع از پیشگامان و پایه‌گذاران این علوم به شمار می‌آیند، ولی با تأسف باید گفت که این حرکت علمی کند شده است؛ تا آنجا که این علوم به دست فراموشی سپرده شده، از علوم غریبه به شمار می‌آیند و اشخاص آگاه به نکات و ظرایف آن‌ها، نایاب شده‌اند.
وی با اشاره به اینکه یکی از مباحث بسیار سودمند در علوم حدیث، بحث‌های مقارن است، گفت: سنجش دیدگاه‌های فریقین در حدیث و دانش‌های آن، گذشته از آن که در تقریب نظری مسلمانان سودمند است، در گسترش دایره حدیث، چگونگی ارزیابی و نقد متون و ارزشیابی اسناد نیز کارگشا است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین مسعودی به جایگاه حدیث در جامعه اسلامی اشاره کرد و گفت: این ثقل کبیر در کنار قرآن به عنوان ثقل اکبر، وزنه‌ای سنگین برای نگهداری و ماندگاری حیات حقیقی مسلمانان به شمار می‌آید .
وی تصریح کرد: جایگاه حدیث و برکات آشکار آن در همه عرصه‌های زندگی دنیوی و اخروی، همه پیروان معصومان(ع) را به مطالعه دعوت کرده است؛ زیرا این گوهر گران‌بها می‌تواند انسان را از غفلت و جهالت نجات دهد.حجت‌الاسلام‌والمسلمین مسعودی به یکی از تفاوت‌های اصلی حدیث با قرآن کریم اشاره و عنوان کرد: حديث در زمينه‌های متعدّد آسیب پذیر است و قرآن از آسيب‌هاي مهمی مانند تحريف مصونیت دارد. اگر حديث، در زندگي اثرگذار و با اهميت و مفسّر و مبين ثقل اکبر که اساس زندگي بشر است، نبود و در علوم اسلامي شناخته نمی شد، هیچ‌گاه شناخت آسيب‌های دامن‌گیر آن نيز ضروری به شمار نمی آمد.
شاخصه‌های سنتی فقه‌الحدیث
قائم‌مقام رئیس دانشگاه قرآن و حدیث با اشاره به کتاب های حدیثی که توسط علمای اسلام از گذشته به امروز نوشته‌شده است، اظهار کرد: در فقه الحدیث پنج شاخه سنتی داریم که نخستین شاخه‌های دانش فقه الحدیث و قریب الحدیث‌شناسی است، در واقع فقه الحدیث با قریب الحدیث شروع‌شده است.
وی تصریح کرد: برای شناخت فقه شیعی می‌بایست نخست فقه درباری و رسمی را شناخت و در چنین فضایی به فقه شیعی دست‌یافت؛ زیرا فقه شیعی همواره ناظر به فقه رسمی بود که از آن به فقه عامه یا فقه ناس و در سال‌های بعد به فقه اهل سنت یاد می‌شود.
حجت الاسلام مسعودی با بیان اینکه فقه شیعی برای تبیین خود در همه عرصه‌ها نیازمند فقه مقارن است که در زمان عرضه فقه اهل‌بیت(ع)، یعنی عصر صدور حدیث و روایت وجود داشت، گفت: برای درک و فهم حکم دقیق هر مسئله‌ای می‌بایست به دیدگاه‌های فقیهان و عالمان سنی زمان صدور حدیث توجه داشته باشیم.
قائم مقام رئیس دانشگاه قرآن و حدیث خاطرنشان کرد: در صورت توجه به شرایط و نحوه بازخوانی حدیث می‌توانیم حکم دقیق را به دست آوریم و به عبارتی با مقایسه و تطبیق احکام و قوانین حاکم بر زمان صدور حدیث می‌توان به‌حکم واقعی دست‌یافت.
فقه، محور دروس حوزوی قلمداد می‌شود
در پایان این نشست، پرسش و پاسخ‌هایی فقه حدیثی عنوان شد و حجت‌الاسلام‌والمسلمین مسعودی در پاسخ به سؤال حوزه پیرامون اهمیت فعالیت حوزه‌های علمیه در عرصه حدیث‌شناسی گفت: دانش فقه و علوم مرتبط با آن نظام زندگی مؤمنانه انسان‌ها را تأمین می‌کند و نظامِ تأمین زیست مؤمنانه است؛ به همین جهت فقه، محور دروس حوزوی قلمداد می‌شود.
وی بیان کرد: در طول هزار سال بلکه از دوران معصومین، فقها و حوزه‌های علمیه ما ضمن اهتمام به ده‌ها نوع از فنون و معارف، در مقام نظریه‌پردازی و تدریس و تربیت نیرو اهتمام خاصی به شأن فقه دارند و این اهتمام درست و به‌جا است.
قائم مقام رئیس دانشگاه قرآن و حدیث عنوان کرد: فقه ما غنی و قدرتمند است که اگر اهل‌فن به کار فکری بپردازند، قدرت پاسخگویی به همه نیازهای عمده زندگی بشر را دارند، ولی نپرداختن به مسائل و مباحث جدید و موضوعات باعث شده که ما پاسخگوی همه نیازها نباشیم.
